Giỏ hàng rỗng!
Hoàng Linh (Phú Nhuận) chi 3,5 triệu đồng mua điều hòa cửa sổ "hàng Nhật bãi" nhưng nhanh chóng thất vọng vì máy ồn, không mát.
"Phòng của tôi khoảng 20 mét vuông. Tôi đã thử dùng quạt hơi nước nhưng ồn, ẩm thấp và cảm thấy ngứa. Tìm hiểu qua mạng, tôi thấy điều hòa gắn cửa sổ là giải pháp tốt nhất", chị Linh nói.Điều hòa gắn cửa sổ, còn được gọi là điều hòa một cục, để phân biệt với loại có hai cục nóng lạnh. Do dàn nóng và dàn lạnh nằm chung trong một hệ thống vỏ, nó thường được đặt ngay trên bệ cửa sổ, với dàn nóng hướng ra ngoài, dàn lạnh ở bên trong, còn cách hoạt động không khác điều hòa thông thường.
Chị Linh cho biết đã tìm hiểu kỹ về loại máy này và nhờ bạn, vốn am hiểu sản phẩm điện lạnh, tư vấn trước khi mua. Cuối cùng, chị mua thiết bị hiệu Morita, công suất làm lạnh 7.000 BTU, xuất xứ từ Nhật Bản với giá 3,5 triệu đồng. Tuy nhiên, chi phí thực sự là hơn bốn triệu đồng, do phải mua thêm bộ chuyển đổi điện 220 V sang 110 V và một số phụ kiện khác.
Một tuần đầu, thiết bị vận hành khá êm, nhưng cảm nhận không mát dù đã hạ nhiệt độ xuống mức thấp. Sau đó, chị Linh bắt đầu thấy phía cục lạnh rò rỉ nước, còn máy chạy ồn hơn. "Gần đây, tôi phải tắt máy lúc khuya vì quá ồn, bị hàng xóm than phiền. Tôi đành quay về với quạt điện", chị cho biết.
Nhiều người đang tìm đến các giải pháp làm mát khác nhau trong thời tiết nắng nóng. Theo một quản trị viên nhóm "hàng Nhật bãi" có hơn 200.000 thành viên, các thảo luận về điều hòa gắn cửa sổ xuất hiện nhiều thời gian qua. Đa số là những người sống trong không gian nhỏ dưới 20 mét vuông muốn mua hoặc xin kinh nghiệm sử dụng thiết bị làm mát tốt hơn quạt điện và quạt hơi nước, nhưng không phải chi quá nhiều tiền để mua điều hòa.
Theo khảo sát của VnExpress, 39% độc giả cho biết đã mua điều hòa gắn cửa sổ về sử dụng. Tuy nhiên, 14% khuyên không nên lựa chọn loại thiết bị này với các lý do như chạy ồn, không tiết kiệm điện, phiền phức khi vệ sinh hay "tạo điều kiện cho trộm cắp qua đường cửa sổ". Một số độc giả nói đã gặp phiền phức và đành vứt bỏ sau thời gian ngắn sử dụng.
Văn Thông, người kinh doanh mặt hàng điện lạnh đã qua sử dụng ở TP HCM, cho biết tại nhiều nước châu Âu hay Nhật Bản, điều hòa gắn cửa sổ vẫn được ưa chuộng hàng chục năm qua do dễ lắp đặt và đạt hiệu quả nhất định, nhất là đối với phòng diện tích nhỏ. Tuy nhiên, chưa có mẫu nào phân phối chính hãng tại Việt Nam. Đa số được bán dưới tên gọi "hàng Nhật bãi" - loại hàng đã cũ, lỗi thời, bị người Nhật "thải" ra nhưng được mang về Việt Nam sửa sang lại. Một thời gian dài, người dùng vẫn chọn mua loại hàng này vì được giới buôn "thần thánh hóa" và quảng cáo là bền, tiết kiệm điện.
"Những thiết bị dạng này thường được 'mông má' và phần lớn không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thay vì từ Nhật Bản như quảng cáo", anh Thông nói.
Anh Trần Việt Anh, người am hiểu về thiết bị điện tử, điện lạnh tại TP HCM, cho biết điều hòa mini nói chung và điều hòa gắn cửa sổ nói riêng có nguyên lý hoạt động giống điều hòa thông thường nhưng tích hợp cục nóng lạnh thành một khối, nên không cần tốn thêm chi phí về ống dẫn và các vật tư khác. Chúng khá tiết kiệm điện, kích thước gọn, độ ồn tương đương tủ lạnh thông thường, có thể gỡ ra mang đi nơi khác mà không tốn nhiều công lắp đặt.
"Thế nhưng, điểm yếu của sản phẩm này là công suất hạn chế, dưới một 'ngựa' (9.000 BTU), dùng điện 100V nên phải gắn qua bộ đổi điện hoặc can thiệp vào mạch điện của máy để đổi lên 220V", anh Việt Anh nói. "Việc lắp đặt cũng gặp trở ngại do đa phần không hợp chuẩn kích thước cửa sổ Việt Nam. Vị trí lắp đặt cũng bị bó hẹp trong phạm vi cửa sổ, không linh động như điều hòa thông thường".
Vì dàn nóng và lạnh gắn liền nhau, người dùng cần đảm bảo có đủ khoảng trống ở bên ngoài để máy hoạt động hiệu quả. Do là thiết bị cũ, máy có thể tích tụ bụi, vi khuẩn, nấm mốc gây hại nên cần được vệ sinh cẩn thận. Chúng hầu như cũng không được trang bị các công nghệ thông minh như điều hòa thông thường.
Anh Việt Anh cho rằng máy điều hòa lắp cửa sổ phù hợp với người thuê nhà vì dễ mang theo khi chuyển chỗ ở. Tuy nhiên, người bán thường không có giấy tờ chứng minh xuất xứ rõ ràng nên chất lượng không được kiểm chứng. Do vậy, để tìm được máy tốt, cần mua ở nơi uy tín, có thời gian bảo hành dài và chất lượng bảo hành tốt.
"Khách mua buộc phải tin tưởng vào nơi bán và chế độ bảo hành ở đó", anh nói.
Trong khi đó, chị Linh cho biết đã gỡ chiếc điều hòa gắn cửa sổ và chuyển sang loại thông thường. "Tôi chấp nhận tốn thêm tiền thay vì chuốc thêm phiền phức. Với máy cũ, tôi sẽ tặng ai đó nếu họ chấp nhận các vấn đề của nó, hoặc vứt bỏ", chị nói thêm.